Omschrijving onderdeel 3: KOETSHUIS/TUINMANSWONING behorende tot de buitenplaats Nieuw Amelisweerd.

Ten zuidoosten van het hoofdgebouw een rood bakstenen koetshuis op rechthoekige grondslag bestaande uit één bouwlaag onder een afgeplat schilddak, gedekt met gesmoorde Hollandse pannen. In het noordelijke deel het oorspronkelijke koetsgedeelte met naast de stalling voor de koetsen, een koetsierskamer, stal en hooizolder. In het zuidelijk deel van het pand de oorspronkelijke tuinmanswoning. Tegen de lange westelijke zijgevel bevond zich tot 1929 een oranjerie.

De symmetrische noordelijke eindgevel is op het hoofdgebouw gericht, wit gepleisterd en voorzien van twee dubbele koetsdeuren in een getoogd spaarveld; tussen beide getoogde spaarvelden een rechthoekig spaarveld met daarboven een paardenhoofd in reliëf. De gootlijst wordt in het midden onderbroken door een tot halverwege het dakschild opgetrokken dakkapel met centraal hooiluik, gedekt door een steekkap met overstek. De eveneens symmetrische zuidelijke eindgevel (voorgevel tuinmanswoning) is op de moestuin geprojecteerd. Centraal in deze gevel een toegangsdeur met groot bovenlicht voorzien van kleine ruitjes; ter weerszijden een meerruits schuifvenster; op het dak een eenvoudige kapel met dubbel meerruits venster. In de lange westgevel onder andere meerruits schuifvensters, vermoedelijk aangebracht na sloop van de oranjerie in 1929. De lange oostgevel wordt in het midden onderbroken door een wit gepleisterde, hoog oprijzende, risalerende middenpartij, gedekt door een steekkap met overstek (voorgevel koetsierswoning). In deze middenpartij rechts een hoger gelegen portiek met toegangsdeur, bereikbaar via een trapje, links twee gekoppelde meerruits vensters; op de verdieping links een smal venster, rechts een dubbele deur met bovenlicht; links van de trap naar de deur een keldervenster. Links en rechts van de koetsierswoning verschillende soorten vensters, rechts bovendien een dubbele koetsdeur met dubbel bovenlicht. Het koetshuis werd gebouwd kort na 1740 in opdracht van Reynier van Utenhove.

Waardering

Het KOETSHUIS/TUINMANSWONING behorende tot de buitenplaats Nieuw Amelisweerd is van algemeen belang:

- vanwege de ouderdom;

- vanwege de ornamentele waarde;

- vanwege de voor de functies (koetshuis en tuinmanswoning) kenmerkende ligging van het gebouw en vanwege de bewaard gebleven kenmerkende details van beide functies in het exterieur;

- vanwege de functioneel-ruimtelijke relatie met de andere onderdelen van de buitenplaats.