Registergegevens

Monumentgegevens

Monumentnummer
518337
Inschrijving register
Kadaster deel/nr
82911/192
Kadastrale aanduiding
Amsterdam E 8124
Herengracht 286, 1016 BX te Amsterdam

Omschrijving

Inleiding

Een in 1920-1922 tot stand gekomen KANTOORGEBOUW. Verder ook een tweetal inpandige woningen, elk voor de bewoning van één gezin. Een drietal panden werd in 1921 voor de bouw gesloopt. Van de gevel van het toen gesloopte pand Herengracht 286 werd de geveltop bewaard. Deze bevindt zich thans op het nieuw gemetselde tuinhuis. Opdrachtgever tot de bouw was de N.V. Deli - Batavia Maatschappij te Batavia, oorspronkelijk de Deli - Batavia Tabak Maatschappij. Gebouwd naar een ontwerp van de Gebr. van Gendt, in de stijl van de Amsterdamse School met invloeden van de neo-17de-eeuwse en neo-18de-eeuwse trant (sokkel, lisenengeleding, kruiskozijnen). Verder was de N.V. Nederlandse Aanneming-Maatschappij v/h H.F. Boersma bij de bouw betrokken.

Omschrijving

Op een rechthoekig grondplan ontworpen kantoorgebouw bestaande uit vier bouwlagen. Sterk horizontaal en verticaal gelede voorgevel. De gevels zijn uit overwegend in staand verband vermetselde bruine baksteen opgebouwd. De sokkel (begane grond) is opgebouwd uit natuursteen. Aan de voorzijde wordt het pand gedekt door een zogenaamd Duits gebroken dak, bijzondere vorm van de mansardekap. Kap gedekt met blauwe leien in Maasdekking. Op de hoeken van de noklijn een hoge en ranke metalen piron. Bij de 'breking' van de kap een geringe insnoering van de schilden. Aan de voorzijde toont het dakschild een viertal kleine dakkapellen. Venster met houten kozijn met tapse flanken; eenvoudig draairaam met vierruits roedenverdeling. Aan de zijschilden recente dakramen.

Op het niveau van de begane grond bevindt zich achter een afscheiding bestaande uit natuurstenen kolommen met bollen en kettingen de natuurstenen sokkel. Aan de linkerzijde een eenvoudige toegangspartij met dubbele houten deur met post en lichten met siersmeedijzeren traliewerk. Verder drie iets verdiept geplaatste vensters met dubbel draairaam met zesruits roedenverdeling. Blokken natuursteen als basement voor de boven de cordonlijst beginnende lisenengeleding. Over de gehele breedte van de voorgevel een hekwerk bestaande uit ronde natuurstenen posten en omlopend siersmeedijzeren hek. Hierin veel geometrische motieven, enkele pinakels en bij de lisenen een decoratieve plaat met uitkragend bandwerk. Centrale vlaggestokhouder. Vijf gemetselde lisenen met afgeschuinde kanten. Bovenzijde toont enkele gemetselde decoraties. Tussen de verdiepingen gemetselde gevelvlakken met gemetselde decoraties. Op de hoofdverdieping vier vensters met kruiskozijn met twee zesruits tuimelramen aan de bovenzijde en twee zesruits draairamen aan de onderzijde. De twee verdere verdiepingen hebben elk vier vensters met kruiskozijnen met twee vierruits tuimelramen aan de bovenzijde en twee vierruits draairamen aan de onderzijde. Gevelbeindiging boven sterk uitkragende natuurstenen plaat bestaat uit een brede en hoge attiek met vier gemetselde ornamenten en inspringende band.

Achtergevel met regelmatige vensterverdeling en driezijdige erker. Enkele vensters hebben hier de oorspronkelijke roedenverdeling verloren.

INTERIEUR. Gangen en trappenhuis met fraaie tegels bekleed. Borstwering en leuningen van de trap, alsmede de radiatorombouw van a jour bouwceramische materialen. Vensters met glas-in-lood raamvulling. Decoratief ceramisch lijstwerk met geometrische en florale motieven. Houten bank in de stijl van de Amsterdamse School. Lichthof met ornamenten en lantaarn met glas-in-lood vulling tussen ribben in geometrisch patroon.

Enkele herplaatse schouwen.

Plafondschildering op de vierde verdieping. Op linnen geschilderd laat 17de-eeuws herplaatst zolderstuk. Stilistisch gezien is het mogelijk dat de schilder gezocht moet worden in de kringen rond Augustin Terwesten de Oude (1649-1711) en Ottomar Elliger (1666-1735). Een andere mogelijkheid is Jan Lairesse. Onder andere zijn de vier kardinale deugden afgebeeld.

Waardering

Pand met bijbehorend interieur van algemeen belang vanwege de architectuurhistorische waarde. Verder van belang als bijzondere uitdrukking van een sociaal-economische ontwikkeling. Van belang vanwege de waardevolle interieuronderdelen. Voorgevel redelijk gaaf bewaard gebleven.

Overige gegevens

Oorspronkelijke functies

Hoofdfunctie Hoofdcategorie Subcategorie Functie Verbijzondering Toelichting
Ja Handelsgebouwen, opslag- en transportgebouwen Handel en kantoor Handelskantoor

Bouwactiviteiten

Werkzaamheid Van Tot Nauwkeurigheid Toelichting
vervaardiging
1920
1922
exact

Bouwstijlen

Bouwstijl Zuiverheid Toelichting Rijksmonumentnummer
Expressionisme
invloeden
Invloed neo-17de-eeuwse en neo-18de-eeuwse bouwtrant.

Ambachten

Vakman Beroep Toelichting
Gendt ALzn, Gebr. van ; Stad Amsterdam
architect / bouwkundige / constructeur