Inleiding

In 1939-1940 gebouwde KAZEMAT van het S-type, onderdeel uitmakend van de Maas-IJssellinie. Deze linie werd direct na de Anschluss van Oostenrijk bij Duitsland gepland als onderdeel van de Strategische Beveiliging van Nederland. Doel van de linie was het voorkomen, althans vertragen van een vijandelijke oversteek van de grote rivieren. Hierdoor kon in de Vesting Holland meer tijd worden verkregen voor het stellen van de inundaties. Ook in de westelijk gelegen Peel-Raamstelling was zo meer tijd voor het voorbereiden van de verdediging. Van de vele honderden lichte kazematten van de Maaslinie resteert er slechts een handvol. Naast de verwoestingen uit de meidagen van 1940 is dit het gevolg van na-oorlogse sloop. Een samenhangend geheel van lichte S- en B-kazematten bevindt zich langs de Maas te Cuijk. De S-kazemat te Oeffelt is van belang in samenhang met de beide brugkazematten en de spoorbrug. De kazemat werd ontworpen door de genisten van het Veldleger.

Het te Gennep uitgevoerde, verbeterde ontwerp is van het Centraal Inundatie en Technisch Bureau van het Wapen der Genie.

De kazemat heeft op 10 mei 1940 een bijzonder aandeel gehad in de krijgsverrichtingen. Ter plaatse kon door het niet tijdig stellen van de versperringen een Duitse pantsertrein over de brug rijden en zowel de Maaslinie als de Peel-Raamstelling doorbreken. Deze actie was grotendeels bepalend voor het verdere verloop van de vijfdaagse oorlog. Na het alsnog sluiten van de versperringen is ter plaatse een verbeten strijd gevoerd, waaraan ook deze S-kazemat heeft deelgenomen.

Omschrijving

Gewapend betonnen lichte S-kazemat, volgens gestandaardiseerd ontwerp met vloer, dekking, achterwand en driezijdig afgeschuinde frontgevel met een dikte van 0,8 meter. In de frontmuur een drietal schietgaten voor lichte mitrailleur, oorspronkelijk afsluitbaar met 2 centimeter dikke gietstalen blinden. De kazemat, met een enkele gevechtsruimte voor drie man, kon frontaal en flankerend vuur geven op het riviervak. Deze S-kazemat had, in aanvulling op de brugkazematten, een bijzondere taak: de beveiliging van het terrein direct ten zuiden van de voormalige spoorbrug. De schietgaten en de aan de keelzijde zich bevindende ingangsluik zijn na de oorlog dichtgemetseld.

Waardering

De S-kazemat is van algemeen belang en bezit militair-historische betekenis. Het object heeft cultuurhistorisch belang als bijzondere uitdrukking van een politieke en militaire ontwikkeling. Het heeft architectuurhistorisch belang als bijzondere uitdrukking van een bouwtechnische en typologische ontwikkeling. Het heeft ensemblewaarden wegens de samenhang met de andere militaire werken op de locatie. Het is van belang wegens de architectonische gaafheid van ex- en interieur.