Complexgegevens

Complexnummer
530420

Omschrijving

Complex het Rijksmuseum bestaat uit het RIJKSMUSEUM, MUSEUMTUIN met HEKKEN en BOUWFRAGMENTEN, DIRECTEURSVILLA en SCHOOLGEBOUW voor tekenonderwijs. Het Rijksmuseum wordt omgeven door een tuin die als buitenmuseum is ontworpen in de traditie van internationale voorbeelden als Musée de Cluny in Parijs en het Germanisches Nationalmuseum in Neurenberg. In de zuidoostelijke hoek van de museumtuin staat de directeursvilla: de tuin kreeg rondom de directeursvilla een afwijkend ontwerp om duidelijk onderscheid te maken tussen het publiek toegankelijk deel en het privé gedeelte. Naast de directeursvilla is het schoolgebouw gesitueerd, opgericht ten behoeve van tekenonderwijs. Het complex wordt begrensd door de Stadhouderskade, Hobbemakade, Hobbemastraat en Jan Luijkenstraat, en wordt van noord naar zuid doorkruist door de Museumstraat; zie ook bijbehorende kaart. Het Rijksmuseum, directeursvilla, schoolgebouw en museumtuin vormen een complex waarvan de onderdelen integraal met elkaar zijn verbonden door gebruik en ontwerp.

Waardering: Het complex is van algemeen cultuurhistorisch belang omdat het een tastbaar manifest is van de opvattingen over educatie en museologie. Tevens van belang vanwege de opvattingen van het tekenonderwijs in de laatste decennia van de 19de eeuw.

Het complex is van algemeen belang vanwege de grote architectuurhistorische betekenis voor het oeuvre van P.J.H. Cuypers die het als Gesamtkunstwerk heeft ontworpen. Bovendien van belang wegens de bijzondere samenhang tussen exterieur en interieur: de collectie van het museum wordt getoond zowel in het gebouw zelf alsmede tegen en in de buitengevels en in de omringende museumtuin waarbij in een aantal opgestelde bouwfragmenten zelf weer bouwfragmenten zijn ingemetseld.

Het complex is van algemeen belang vanwege de bijzondere beeldbepalende en stedenbouwkundige betekenis; gelegen aan de rand en in de middenas van het Museumplein.

Het complex is van algemeen belang vanwege de ensemblewaarde van museum, museumtuin, villa en schoolgebouw welke nog gaaf en herkenbaar aanwezig is.

Het complex is van algemeen belang vanwege de hoge mate van gaafheid en herkenbaarheid van de oorspronkelijke functies van de complexonderdelen.

Het complex is van algemeen belang vanwege de zeldzaamheidswaarde: het gaat hier om een Gesamtkunstwerk, een ensemble van de hand van één ontwerper met eenheid in stijl, detaillering, ouderdom, onderlinge betrokkenheid en functie.

Het complex is van algemeen tuinhistorisch belang vanwege de opvattingen van P.J.H. Cuypers over de tuin in de traditie van openlucht hofcollecties en negentiende eeuwse openbare collecties en is bovendien te beschouwen als navolging van de tuinen bij het Musée de Cluny in Parijs en die bij het Germanisches Nationalmuseum in Neurenberg: de tuin als buitenmuseum. De tuinaanleg zelf is ook bedoeld als historisch educatief object omdat het ontwerp teruggrijpt op de Nederlandse tuingeschiedenis van de 16de tot de 18de eeuw, er historische beelden, tuinornamenten en grotere bouwfragmenten worden getoond in vaste en wisselende opstelling en het ontwerp aansluit op de historiserende bouwstijl van het museum.